In ‘Taking Care of Gods’ - een van de beste korte science fiction verhalen die ik ooit heb gelezen - vertelt Cixin Liu het verhaal van een buitenaardse beschaving die op aarde strandt omdat hun ruimteschip uit elkaar begint te vallen. Ze kunnen het ding niet langer onderhouden omdat ze gedurende de millennia dat ze op reis zijn vergeten waren hoe het eigenlijk werkt.
Foto door Imani op Unsplash
Ik heb een soortgelijke existentiële angst dat we op een dag collectief vergeten zijn hoe onze technologie werkt. Het drinkbare kraanwater, de elektriciteit uit het stopcontact, de riolering waar mijn huis op is aangesloten, de supermarkt die altijd gevuld is - ik ben dankbaar dat deze overweldigende luxe bestaat, uitgevonden en geperfectioneerd door generaties voor mij, maar echt begrijpen doe ik het niet.
Iedereen die dit leest is geboren in een materieel paradijs dat zijn gelijke niet kent in de geschiedenis. Als deze materiële overvloed enkele generaties voortduurt wordt het makkelijk om te denken dat het paradijs een gegeven is. We ervaren het niet langer als een luxe maar als een vanzelfsprekendheid. Zoals het verhaal van Liu illustreert, is dit een gevaarlijke illusie.
Misschien zouden we, naast het bezoeken van musea, ook het bezoeken van fabrieken, waterzuiveringsinstallaties en afvalverbranders een ritueel kunnen maken?
“Ik ga vanavond naar de opening van de laatste generatie zeepfabriek, wie gaat er mee?”
Dat we slechts een generatie verwijderd zijn van een technologische terugval in middeleeuwse omstandigheden is een gedachte waarvan we ons regelmatig zouden moeten vergewissen.
PS. ‘Taking Care of Gods’ is te lezen in de fantastische verhalenbundel ‘The Wandering Earth’. Sowieso is Cixin Liu in Nederland een compleet ondergewaardeerde science fiction schrijver. Zijn protagonisten zijn daarbij vaak ‘optimisten met een plan’.