Doorgaans associëren we ‘innoveren’ met goed en ‘niet innoveren’ met slecht.
In werkelijkheid ligt het anders.
Veel innovatie maakt ons collectief juist slechter af.
Voorbeelden:
Innovatie die ons dingen laat kopen die slecht voor ons zijn. De wereld heeft niet meer, maar minder frisdrank en fruitsap en koekjes nodig. Een nieuw fruitdrankje in de markt zetten, levert misschien wel omzet op maar netto is het een verlies voor de maatschappij als dit er toe leidt dat er meer obese kinderen rondlopen.
Innovatie die klimaatverandering verergert. De fossiele industrie wordt steeds beter in het goedkoop winnen van olie een gas door nieuwe technologieën zoals fracking en diepzeeboringen. Hierme graven we ons steeds dieper in de problemen.
Innovatie die ons langer naar een scherm laat kijken. Het design van social media op je telefoon is volledig gericht op het opeisen van aandacht van de gebruikers om meer advertenties te kunnen verkopen.
Innovaties die het financiële systeem instabieler maken. Sinds ik Flash Boys las - een meeslepend boek over flitshandel in de V.S. - ben ik er van overtuigd dat flitshandel niets toevoegt aan de wereld maar wel ontzettend veel geld kost.
Innovatie die de kans van een existentiële ramp vergroot. Het beste voorbeeld hiervan is uitbouw van het wereldwijde arsenaal aan kernwapens.
Een ondergewaardeerd aspect van negatieve innovatie is dat alle mensen die werken in de bovenstaande - goedbetalende - sectoren, per definitie niet werkzaam zijn in andere sectoren waar wel innovatie nodig is, zoals duurzame energie, elektrisch rijden, beter onderwijs, toegankelijke gezondheidszorg, betaalbare woningen, plantaardig vlees. De lijst gaat door en door.
Je kan je leven in het teken stellen van innovaties die de wereld verder brengen, of doorgaan met het ontwikkelen van dingen waarvan we weten dat ze de toekomst slechter maken.
De keus is aan jou.
Grappig. Ik denk niet dat er bewust slechte innovaties worden uitgevonden. Ik denk wel dat ze ten goede en ten kwade gebruikt kunnen worden. Een innovatie wat een auto op fossiele brandstof zuiniger maakt, maakt tegelijkertijd die ene auto minder slecht voor het milieu maar vergroot de kans op meer verkoop van auto's op fossiele brandstof. De innovatie die ons slechte producten doet kopen, kan ook worden ingezet voor het prikkelen van gezonde voeding. Volgens mij zijn er geen innovaties met dit doel ansich, maar is het waar je je energie in stopt. En op dit moment is er helaas meer focus op individuele korte termijn winsten in plaats van maatschappelijke lange termijn verbeteringen...